به گزارش یزدفردا: قطع ساقه چشم (Eyestalk Ablation) به برداشتن یک یا هر دو ساقه چشم از سخت پوستان، مانند میگو، شاه میگو، خرچنگ و لابستر گفته می‌شود. این یک روش رایج، به ویژه در پرورش میگو و شاه میگو، برای تحریک بلوغ سریع‌تر تخمدان‌ها در مولد‌های ماده و در نتیجه افزایش تولید تخم است.
قطع ساقه چشم یک تکنیک مورد استفاده در آبزی پروری سخت پوستان برای افزایش تولید مثل است، اما نگرانی‌های قابل توجهی در مورد حقوق حیوانات ایجاد می‌کند و پیامد‌های بیولوژیکی منفی متعددی دارد. این صنعت با فشار فزاینده‌ای برای اتخاذ روش‌های جایگزین انسانی‌تر و پایدارتر رو‌به‌رو است.
هدف
دلیل اصلی قطع ساقه چشم، کاهش یا حذف تولید هورمون مهارکننده گناد (GIH) است که در مجموعه ترشح عصبی در داخل ساقه چشم قرار دارد. قطع ساقه چشم سطح GIH را کاهش می‌دهد و به تخمدان‌ها اجازه می‌دهد تا سریع‌تر بالغ شوند و ماده‌ها دفعات بیشتری تخم ریزی کنند.
با تسریع رشد تخمدان و دفعات تخم ریزی، قطع ساقه چشم می‌تواند منجر به تولید کلی بیشتر تخم در محیط‌های آبزی پروری شود.
روش‌ها
قطع ساقه چشم به طور معمول بدون بیهوشی انجام می‌شود و می‌تواند شامل چندین روش باشد:
نیشگون گرفتن: ساقه چشم معمولاً در نیمه یا دو سوم پایین آن نیشگون گرفته و له می‌شود.
هسته درآوری: یک چشم با تیغ بریده می‌شود و سپس ساقه چشم له می‌شود تا محتویات آن خارج شود.
سوزاندن: ساقه چشم با استفاده از دستگاه الکتروکوتر یا یک وسیله گرم شده سوزانده می‌شود. گاهی اوقات، ابتدا ساقه چشم با تیغ بریده می‌شود و سپس سوزانده می‌شود.
بستن: یک نخ یا سیم محکم دور ساقه چشم بسته می‌شود تا جریان خون قطع شود و در نهایت منجر به جدا شدن آن شود.
اثرات قطع ساقه چشم
در حالی که می‌تواند تولید تخم را افزایش دهد، قطع ساقه چشم پیامد‌های منفی نیز برای سخت پوستان دارد.
درد و استرس: این روش دردناک تلقی می‌شود و سخت پوستان رفتار‌هایی مانند تکان دادن دم و مالیدن ناحیه آسیب دیده نشان می‌دهند که به درد و استرس در طول و بعد از قطع ساقه چشم اشاره دارد.
اختلال در بینایی: قطع ساقه چشم به وضوح منجر به از دست دادن بینایی می‌شود که می‌تواند استرس را افزایش داده و توانایی حیوان در جهت یابی و تعامل با محیط را تحت تأثیر قرار دهد.
افزایش مرگ و میر: قطع ساقه چشم، به ویژه برداشتن دو طرفه (قطع هر دو ساقه چشم)، می‌تواند میزان مرگ و میر را افزایش دهد.
کاهش رشد و بی نظمی‌های پوست اندازی: در شرایطی که برخی مطالعات نشان می‌دهند که قطع یک طرفه ممکن است دفعات پوست اندازی و رشد را در برخی گونه‌ها افزایش دهد، تحقیقات دیگر نشان می‌دهند که قطع ساقه چشم می‌تواند چرخه پوست اندازی را مختل کرده و تقاضای انرژی را افزایش دهد و به طور بالقوه رشد را در دراز مدت مختل کند.
کیفیت پایین تخم و میزان تفریخ: برخی مطالعات نشان داده‌اند که تخم‌های ماده‌های بدون ساقه چشم ممکن است میزان تفریخ پایین تری داشته باشند و فرزندان ضعیف تری تولید کنند.
تغییرات فیزیولوژیکی و متابولیکی: قطع ساقه چشم می‌تواند بر فرآیند‌های مختلف فیزیولوژیکی، از جمله پاسخ‌های ایمنی، فعالیت آنزیم و متابولیسم لیپید‌ها تأثیر بگذارد.
نگرانی‌های اخلاقی و جایگزین‌ها
قطع ساقه چشم به دلیل نگرانی‌های مربوط به حقوق حیوانات، یک عمل بحث برانگیز است. سازمان‌های حمایت از حقوق حیوانات و برخی خرده فروشان به طور فزاینده‌ای خواستار حذف آن هستند.
تلاش‌هایی برای یافتن روش‌های جایگزین برای تحریک تولید مثل در سخت پوستان پرورشی در حال انجام است، از جمله:
تغذیه بهبود یافته: ارائه غذای با کیفیت و مغذی در مرحله پیش از بلوغ.
دستکاری محیطی: تنظیم عواملی مانند دمای آب، شوری و چرخه‌های نور.
درمان‌های هورمونی: تحقیق و اجرای درمان‌های هورمونی ایمن و مؤثر.
بهینه سازی نسبت جنسی: تنظیم نسبت نر به ماده در مخازن پرورش.
اصلاح نژاد انتخابی: توسعه مولد‌هایی که به راحتی و بدون قطع ساقه چشم در اسارت بالغ شده و تخم ریزی می‌کنند.
- نویسنده : یزدفردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
شنبه 19,آوریل,2025